Amelanchié-coutounous(-de-l'Atlas)
Cotoneaster nebrodensis
Rosaceae
Nom en français : Cotonéaster de l'Atlas.
Descripcioun :L'amelanchié-coutounous-de-l'Atlas, aubret rare au nostre, trachis dins li roucaio e bartas de colo, mai mounto pas forço aut. Demié lis amelanchié-coutounous, li Cotoneaster, se pòu èstre destria emé si fueio : bourrihudo dessouto, emé gaire de péu dessubre, redouno à la baso, en lanço au bout. Apoudèn que porton de "rougno" de barbesin (gibeto roujo sus li fueio). Li ramo e li flour rèston bèn dre. La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Li fru d'amelanchié-coutounous soun pas manjadis e tóuti empouisounant.
Port : Aubret
Taio : 50 à 300 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cotoneaster
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 600 à 1500 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Roucaio
- Bartas
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Mediterrano-Mountagnouso-Ouèst
Ref. sc. : Cotoneaster nebrodensis (Guss.) K.Koch, 1853
Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753